بازی نوشتن و چرا گرینگوی پیر

اول : وبلاگ نویسی به چه کاری می آید؟ یک جور ادای روشنفکرانه است؟ یا یک جور وقت تلف کردن برای کاری که اصلا جدی نیست؟ مگر نه که اگر حرف جدی وجود داشته باشد بالاخره مجله ای یا دست بالاتر کتابی هست برای گفتن آن حرفها؟ پس شاید مال آدمهایی است که به هیچ عنوان و هیچ طریقی راهی به این رسانه ها ندارند و وبلاگ نویسی تنها امکان آنان است برای انتشار دیدگاه هایشان (اگر اصلا چنین چیزی واقعا باشد). فکر می کنم هیچ یک از این سوالها تماما نادرست نیستند. هر چند که موارد نقض کننده ی احکام بالا در میان همین وبلاگ های موجود فارسی آن قدر موجودند که بتوان براحتی دلایلی در رد آنها آورد. اما فارغ از تمامی این بحثها، در این حرفی نیست که نوشتن (و به همان میزان خواندن) وبلاگ با شتاب زدگی همراه است. و شاید این اصلا ماهیت اینترنت باشد، به صفحه ای وارد می شویم (صفحه ای در میان میلیونها صفحه) وقتی نیست و حوصله ای، صفحات نادیده بسیارند. باید عجله کرد. صفحه ی بعدی و به همین ترتیب. درنگی در کار نیست (یا حداقل من اینجوری حس می کنم) و همه چیز سرسری خوانده (و دیده) می شود. شاید هم اصلا نباید سخت گرفت این آیینه ی تمام نمای جهان ماست؛ گزینه های انتخاب و رودررو شدن بسیارند و وقت تنگ؛ باید سریع گذر کرد. اما این همه ی داستان نیست، می توان اندکی خوشبینتر بود: کل این فضا به ویژه برای جامعه ی بسته ی سنتی ما حامل معنا و تفسیری است. در جهانی که فرد از نظر درونی به حکم جامعه و سنت خود را سانسور (و حتی سرکوب) می کند (حتی در ساده ترین و روزمره ترین امور زندگی اش)، وبلاگ (و بهتر است بگویم اینترنت) نشانی از آزادی است. جهانی که صداها (صفحه ها) در آن بی شمارند، هیچ صدایی صرفا به این دلیل که در سلسله مراتب پایین تری از قدرت، ارزش، معنا و مفهوم و یا هرچیز دیگر قرار دارد خاموش نمی شود. حداقل می توان حرف زد!
وبلاگ گرینگوی پیر نه وبلاگ آدمی حرفه ای است که نوشته هایش حاصل تحقیق و بررسی جدی و همه جانبه در باب اموری است که می نویسد و نه حتی از این شتاب زدگی این عرصه مبراست (هر چند که می دانم که اینها به معنای تجویز "پرت و پلا" گویی نیست). اما از آن آدمی است که خود را دوستدار هنر و ادبیات و فرهنگ می داند (و شاید هم ادایش را در می آورد) و دلش می خواهد هر از چندی در باب آدمها ، نوشته ها، فیلم ها و کارهای مورد علاقه اش اینجا چیزهای بنویسد. شاید بتواند توجهی را به آنها برانگیزاند. و در همان حال دوست دارد که شخصیت پشت این نوشته ها پنهان نماند چرا که نوشتن را جز به عنوان تلاشی برای بیان (و تفسیر) تجربه های شخصی روزمره نمی داند. و بالاخره فراموش نکنیم که نوشتن (و شوق آن) یک بازی است که در خود اشتیاق به ارتباط با انسانی دیگر را نهفته دارد
دوم : نامی که انتخاب می کنیم (مثلا برای وبلاگی) آیا باید معنای خاصی داشته باشد؟ "منظوری" پشت انتخاب آن باید باشد؟ و یا شاید اصلا می تواند نام محبوبی باشد؛ آدمی، جایی، کتابی و ... . اگر چنین است، چرا گرینگوی پیر؟ شاید نام عجیب و غریبی باشد و به ویژه انتخاب کننده ی آن متهم به غرب زدگی شود که این همه نام زیبا و با مفهوم ایرانی و آن وقت؟ برای رد آن تنها می توانم بگویم که دوست داشتم نام یکی از آثار محبوبم را انتخاب کنم. مدتی است که سخت درگیر دنیای شگفت انگیز "گرینگوی پیر" رمان جاودانه ی کارلوس فوئنتس هستم. و از سوی دیگر بسیار دوست دارم که آن را به عنوان ادای دینی به عبدالله کوثری که این کتاب زیبا (و بسیار کتاب های دیگر) را به فارسی برگردانده بدانم. و در عین حال انکار نمی کنم که اگر چند ماهی زودتر یا دیرتر این وبلاگ را شروع می کردم چه بسا نام دیگری انتخاب می شد. این هم جزئی از این بازی است. سخت نگیرید. اما اگر بحث بر سر تفسیر و مفهوم تراشی است؛ می گویم که این در همان حال می تواند بیانگر یک آرزو (و شاید یک رویا) باشد. "گرینگوی پیر" در کتاب فوئنتس اشاره به زندگی آدمی دارد که در آخرین روزهای زندگی اش برای گریز از روزمره گی پیرامونش به استقبال مرگ در میان جنگجویان مکزیکی می رود. آرزویی که از آن صحبت می کنم نه به استقبال مرگ رفتن (خیالتان راحت دوستدار مرگ نیستم!) که اشاره به خواست گریز از روزمره گی پیرامون دارد.